Foto: Balans
Univerzitetsko klinički centar Tuzla jedini je centar u BiH koji radi alogene transplatacije koštane srži, odnosno, donacijom srodnika. Nova iskustva i nove informacije u ovoj oblasti, tuzlanski lljekari razmijenit će sa kolegama iz regije i Evrope na 2. Simpozijumu o Transplantaciji matične ćelije hematopoeze koji je se ovaj vikend održava u Tuzli.
Godišnje se u ovom zdravstvenom centru uradi od 20 do 25 transplatacija koštane srži.
“Kada je u pitanju alogenična transplatacija, 100 % podudarna srodna, tu smo u okviru ishoda i komplikacija u Evropi i svijetu. Što se tiče autolognih transplatacija gdje je pacijent sam sebi davalac, tu smo ispod prosjeka prijavljenih u Evropi i svijetu. Mi smo jako, jako zadovoljni. Imamo stručnjake i dobar tim”- objašanjava Azra Jahić, načelnica Klinike za hematologiju i transplataciju matične ćelije hematopoeze.
Udruženjem pacijenata oboljelih od leukemije i limfoma Tuzlanskog Kantona “Osmijeh okuplja pacijente koji se bore sa ovom bolešću. Među njima je i Edin Hadžimuhamedović koji ima leukemiju 25 godina.
„Živim 25 godina pod CML-om. Bilo je jako puno zdravstvenih problem, ali nosim se sa leukemijom. Psihički sam se prestrojio na vrijeme i pomažem drugima. Osnovali smo udruženje da pomognemo drugim bolesnicima. Sretan sam što sam živ i što sam u sovju porodicu i prijatelje „- rekao je ovaj pacijent koji koristi lijekove i nije mu rađena transplatacija.
Ali transplataciju matičnih ćelija čeka Mersiha Branković, hematološka pacijentica iz Tuzle koja je prošla hemoterapije.
“Poslije treće sam u remisiji, bolest miruje. Završila sam šesti ciklus. Čekam sedmi i osmi i u fazi sam mobilizacije ćelija za transplataciju”- kaže ona. Ukoliko njene ćelije ne budu mobilne, donori će biti kćerka i sestra. Život hematoloških pacijenata nije nimalo lagan, priča.
“Život se okrene za nas za 360 stepeni. Od ishrane do svega. Čovjek mora kompletan stil života promijeniti”- naglašava pva pacijentica. Transplataicju čeka i Zumreta Arnaut iz Gračanice koja je, također, prošla 14 hemoterapija.
“Poslije osam mjeseci ponovo se sve vratilo. Sada sam u drugom procesu liječenja sa šest ciklusa i imuno terapijom. Završila sam sa terapijama u petak, sve je gotovo i sada sam, pred sam čin transplatacije”- priča Zumreta.
U UKC Tuzla u protekle dvije decenije urađeno je 185 transplatacije matične ćelije. Ova zdravstvena ustanova je uvela program, kako HLA podudarne srodne, alogenične, tako i autologne transplantacije matične ćelije hematopoeze, u saradnji i uz pomoć kolega sa Vojno medicinske akademije Beograd iz Srbije. Od jula 2004. godine Klinika za hematologiju i transplataciju matičnih ćelija hematopoeze UKC Tuzla redovno sprovodi HLA podudarne srodne i autologne transplantacije matične ćelije hematopeoze, te zadovoljava potrebe liječenja pacijenata transplantacijom matične ćelije hematopoeze sa Tuzlanskog kantona i šire u BiH.
“Čestitam veliki jublije klinike i 20 godina od prve transplatacije. Mi sa Klinikom za hematologiju UKC-a Tuzla od 2004. godine imamo intezivnu i plodonosnu saradnju”- izjavio je Predrag Krstić, načelnik Klinike za hematologiju VMA, Beograd.
Međutim, postoje komplikovani slučajevi koji se ne mogu liječiti u BiH, pa se mnogi građani liječe u Turskoj komplikovanom genetski modifikovanom terapijom protiv tumorskih ćelija.
“Mi smo jedina bolnica u jugoistočnoj Evropi koja može to raditi. Mi smo dobijalmo pacijente iz Bosne i počelo je to dobro. Nadam se u budućnosti da će pomagati i dalje pacijentima iz Bosne u tom aspektu”- izjavio je Siret Ratip, doktor iz Acibadem Hospital iz Istanbula.
Ono što svakoj zemlji je korisno je registar dobrovoljnih darovatelja matičnih ćelija i konekcije sa evropskim zemljama.
“Mi imamo svoje registar. Ono što se time promijenilo je da kada dobijete registar, postanete prepoznatljivi među ostalim registirima u Evropi i onda vaši pacijenti brže i lakše dolaze do donora”- objašnjava Sandra Bašić Kenda iz KBC Zagreb.
Simpozij koji se održava u Tuzli, prilika je da se razmijene iskustva o CAR T u liječenju malignih hematoloških oboljenja, o haploidentičnoj transplantaciji matičnih ćelija hematopoeze, ulozi alogenične transplantacije matične ćelije hematopoeze u liječenju primarnih imunodeficijencija te o ulozi transfuzijske medicine u procesu transplantacije matične ćelije hematopoeze.
(Nataša Tadić)