Foto: Balans
Beneficirani radni staž, odnosno, staž osiguranja sa uvećanim trajanjem, povlastica je u penzijskom sistemu koja omogućava raniji odlazak u penziju radnicima u fizički i psihički zahtjevnim, visokorizičnim profesijama, piše Forbes.
U praksi, beneficirani staž funkcionira tako da se za određeni period rada – naprimjer jednu godinu – radnicima priznaje dodatni staž (maksimalno šest mjeseci za jednu godinu) što im omogućava ranije penzionisanje. U Bosni i Hercegovini ova vrsta staža ostaje važan instrument zaštite radnika u specifičnim industrijama, ali ipak, postavlja se pitanje: ko zaista zaslužuje ovu privilegiju i da li je trenutni sistem održiv?
Zanimanja kao što su policajci, vojska i demineri po svojim zakonima imaju eksplicitno propisanu odredbu prava na beneficirani radni staž. Zakonom o penzijskom i invalidskom osiguranju, koji regulira ovu oblast, jasno se definišu dva ključna elementa za priznavanje beneficiranog staža. Prvi uključuje rad na posebno teškim, opasnim i štetnim poslovima, gdje radnici, čak i uz primjenu zaštitnih mjera, trpe negativne utjecaje po zdravlje, drugi su specifična zanimanja u kojima upravo zbog njihove prirode i težine, fiziološke funkcije organizma opadaju u toj mjeri da onemogućavaju daljnje uspješno obavljanje te djelatnosti.
Zbog čega se smatra da je neki policajac koji je veći dio radnog vijeka proveo pišući saobraćajne kazne, pod većim stresom, te ga zakon prepoznaje kao kategoriju za beneficirani staž, od naprimjer novinara ili ratnog reportera koji izvještava o po život opasnim temama i koji se zbog intenzivnog rada u svojoj branši suočavaju sa rizikom pogoršanog zdravlja, u nekim slučajevima PTSP-a, pa i skraćenog životog vijeka?
Na sva ova pitanja odgovore daju stručnjaci u analizi koju je uradio Forbes, ali postavlja pitanje je li vrijeme za reviziju privilegija u nekim zanimanjima?
(Balans)