Foto: Printscreen
Lukomir je poput živog etno muzeja, u kojem se praktikuju običaji nomadskih plemena i živi tradicionalnim načinom života Dinarskih gorštaka. Bitan je dio historijskog, kulturnog, arhitektonskog i ambijentalnog naslijeđa BiH, a stećci raštrkani oko sela, govore da je ono bilo naseljeno još u 14. i 15. vijeku.
Stanovništvo Lukomira vodi porijeklo sa Podveležja, suhog platoa u Hercegovini. Polunomadska plemena ovčara ljeti su se zbog nedostatka vode, sa velikim stadima selila na bogate pašnjake Bjelašnice. Većina ih se trajno nastanila u kanjonu Rakitnice, a kasnije i na mjestu današnjeg Lukomira.
Gradeći sezonska naselja, koja su kasnije prerasla u selo, tu su se većinom naseljavali pripadnici plemena Čomor i Masleša, što su danas jedine porodice koje žive u Lukomiru.
U Lukomiru se već nekoliko godina živi sezonski. Od maja do oktobra seljani se bave zemljoradnjom i stočarstvom, a zimi se spuštaju sa planine, jer se tada selu ne može pristupiti zbog višemetarskih nanosa snijega.
Od 50 kuća u selu 21 je ljeti naseljena, a za lijepog vremena na pašnjacima oko Lukomira pase i do 4.000 ovaca, koje se noću čuvaju u kamenim ogradama omeđenim torovima.
Selo posjeduje svu neophodnu infrastrukturu – telefon, struju, vodu i kanalizaciju. Ima vlastito groblje, a davne 1969. mještani su izgradili džamiju, koja je renovirana 2014. godine
Kako Lukomir izgleda tokom zime, prikazano je u narednom videu:
(Balans/Sarajevo travel)