Foto: Balans
Evropska komisija je danas predložila izdvajanje 280 miliona eura iz Fonda solidarnosti Evropske unije (EUSF) za podršku oporavku od poplava u Austriji, Češkoj, Poljskoj, Slovačkoj, Bosni i Hercegovini i Moldaviji, saopštila je Delegacije EU u BiH.
Inicijativa je pokrenuta kao odgovor na razorne poplave koje su pogodile navedene države u septembru i oktobru 2024. godine. Komisija je predložila raspodjelu sredstava na način da ide 42,8 miliona eura za Austriju, 114 miliona eura za Češku, 76 miliona eura za Poljsku, 2,1 milion eura za Slovačku, 45,7 miliona eura za Bosnu i Hercegovinu i 195.200 eura za Moldaviju.
Evropska unija će kroz EUSF, svoj glavni instrument za pružanje pomoći nakon katastrofa, finansirati različite aspekte oporavka, uključujući popravku oštećene infrastrukture, zaštitu pogođenog stanovništva, kao što je privremeni smještaj, te unapređenje infrastrukture za preventivno djelovanje. Također će podržati očuvanje kulturno-historijskih spomenika i akcije čišćenja.
Poplave u centralnoj Evropi 2024. godine izazvala je oluja “Boris”, koja je donijela nezapamćene količine padavina, koje su dovele do velikih poplava, počevši od Austrije i Češke u septembru, zatim se proširile na Poljsku i druge dijelove centralne Evrope. U oktobru su uslijedile snažne bujične poplave i klizišta u Bosni i Hercegovini, koja su prouzrokovala veliku štetu i gubitke.
U jeku ove krize, EU je osigurala dodatnu pomoć putem Mehanizma civilne zaštite EU, na zahtjev Češke i Poljske. Tokom posjete pogođenim područjima u septembru 2024. godine, predsjednica Komisije Ursula von der Leyen potvrdila je bezrezervnu podršku EU pogođenim zajednicama.
Današnji prijedlog mora odobriti i Evropski parlament i Vijeće, nakon čega će Komisija finalizirati neophodne provedbene odluke kako bi isplatila finansijsku pomoć u jednoj tranši.
Inače, Fond solidarnosti EU ključni je instrument za podršku oporavku od katastrofa u državama članicama i zemljama kandidatima. Od njegovog osnivanja 2002. godine, kroz fond je osigurano više od 9,6 milijardi eura kao odgovor na 136 katastrofa i vanrednih situacija (116 prirodnih katastrofa i 20 zdravstvenih vanrednih situacija) u 24 države članice (plus Ujedinjeno Kraljevstvo) i četiri zemlje u procesu pristupanja. Hitne intervencije i operacije oporavka koje provode države članice mogu se retroaktivno finansirati iz EUSF-a, počevši od prvog dana katastrofe.
S obzirom na sve učestalije i ozbiljnije prirodne katastrofe, te ograničene resurse EUSF-a, nedavno usvojeni zakon RESTORE omogućava državama članicama da dopune pomoć iz EUSF-a sredstvima iz Kohezijske politike.
(Balans/Delegacija EU)