Analiza transparentnosti biračkih odbora koju je provela Koalicija za slobodne i poštene izbore “Pod lupom” je potvrdila postojanje tzv. trgovine mjestima u biračkim odborima, na koje su godinama ukazivali, zbog čega je neophodno hitno krenuti sa izmjenama Izbornog zakona BiH, saopšteno je iz Koalicije.
Koalicija gotovo 10 godina upozorava na ovu nezakonitu praksu i traži da se uvedu mehanizmi kojim će se trgovina mjestima u biračkim odborima spriječiti. U skladu sa tim provedena je analiza, jedina takve vrste do sada, koja kroz jasne indikatore, veliki broj slučajeva koji ukazuju na potencijalnu trgovinu mjestima u biračkim odborima, potvrđuje postojanje nepravilnosti koje se moraju otkloniti.
“Od 4.337 članova biračkih odbora koji su bili predmet analize izvršene u skoro svim opštinama u BiH, za preko 17%, tačnije 747 slučajeva, istraživanje je pokazalo povezanost na potencijalnu sumnju na trgovinu mjestima u biračkim odborima. Konkretno, u najvećem broju slučajeva riječ je o osobama koje su se nalazile na listama biračkih odbora i za Opšte/opće izbore 2022. godine, ali i za Lokalne izbore 2020. godine koje su dolazile ispred različitih političkih subjekata. Ovi podaci su značajni, jer oslikavaju stanje na svim biračkim mjestima u BiH te se mogu koristiti radi razmatranja svih budućih izmjena i unapređenja izbornog zakonodavstva kako bi se ovakve pojave i kršenja zakona spriječile u budućnosti”, istaknuto je na današnjoj press konferenciji povodom predstavljanja rezultata Analize transparentnosti biračkih odbora.
U skladu sa zabilježenim podacima, tokom novembra i decembra 2022. godine Koalicija je poslala Centralnoj izbornoj komisiji BiH Inicijative za pokretanje postupka protiv lica angažovanih u izbornoj administraciji i političkih subjekata za kršenje odredbi Izbornog zakona BiH, odnosno, lažno predstavljanje ili zloupotrebu zakonskog prava na učešće u radu biračkog odbora u 43 slučaja iz 25 opština/gradova. Ovi slučajevi su se najviše odnosili na to da su osobe javno podržavale druge političke subjekte ili da su članovi drugih političkih subjekata, ispred kojih nisu imenovani u članstvo u biračkim odborima za Opšte/opće izbore 2022. godine. Osim toga, Centralnoj izbornoj komisiji BiH je na dalje postupanje upućena i informacija o 598 slučajeva za koje postoji sumnja da se desila tzv. trgovina mjestima u biračkim odborima, ali ne postoje adekvatni dokazi koji bi potkrijepili te sumnje.
Koalicija za slobodne i poštene izbore “Pod lupom” je zaključila da se u tekućoj, neizbornoj godini, što hitnije pristupi ozbiljnoj reviziji postojećih odredbi, praksi i nepravilnosti koje se odnose na imenovanje i rad biračkih odbora. To je nužno da bi se došlo do unapređenja koja će donijeti transparentniji, efikasniji rad ovog dijela izborne administracije, a koji će počivati na poštivanju zakona i principima integriteta u izbornom procesu.
(Balans/ Koalicija pod lupom)