• tik tok

(FOTO) Predstavljamo tuzlanske spomenike: Čestmir Dušek okamenjen rukama Franje Ledera

Apr 6, 2024

Foto: Balans

Tuzla ima značajnu spomeničku kulturu koja se decenijama unazad ljubomorno čuva. Kada su u pitanju spomenici, značajno mjesto zauzimaju djela Franje Ledera.

Spomenik fontana „Diskobol“ je rađena 1938 i 1939. Rađena je u vještačkom kamenu, okruglog oblika. Na kamenom šestougaonom postamentu u reljefu su izrađene ribe, a u bazenu su bile postavljene i figure labudova. Do danas je sačuvan postament i centralna figura Diskobola. Spomenik se nalazi nedaleko od Muzičke škole u Tuzli i lijepo je uređena njegova okolina.

Lederov Diskobol predstavlja okamenjeni lik profesora Čestmira Dušeka, tuzlanske sportske i muzičke legende.

Franjo Leder je rođen u Tuzli 29. oktobra 1905. godine, kao vanbračno dijete od oca Johana, žandarmerijskog narednika i Rose Rusch. Otac je bio porijeklom Čeh, a majka Austrijanka. Pored Franje, imali su još tri sina. Franjo je odrastao u Tuzli, gdje je pohađao Gimnaziju u periodu od 1922 do 1925. godine. Kao slab učenik pao je jednu školsku godinu, te je nakon toga napustio školovanje. U tom periodu umire mu otac, a sve poslove oko odgoja sina preuzima majka. Godine 1926/1927. upisuje se na Kraljevsku akademiju za umjetnost i umjetni obrt u Zagrebu (Akademija likovnih umjetnosti), na kojoj je diplomirao 1932. godine. Poslije završenog školovanja vraća se u Tuzlu, gdje bez zaposlenja provodi dvije godine, a zatim dobija angažman kao profesor crtanja u Gospiću, Mostaru i Nikšiću. Ljetne odmore provodi u Tuzli, radeći na realizaciji mnogih umjetničkih djela. Drugi svjetski rat ga je zatekao u Nikšicu gdje je boravio najduže kao gimnazijski profesor od 1939. do 1941. Godine 1944. bio je angažovan u Odsjeku za umjetnost i kulturu Oblasnog narodnog oslobodilačkog odbora za istočnu Bosnu, kojeg su vodili Vojo Dimitrijević i Ismet Mujezinović. Leder je u Tuzli oslikao zidove dječije čekaonice prizorima iz dječijeg života u tuzlanskom Domu Zdravlja. U prostorijama Doma zdravlja je imao prostorije za rad i stanovanje. Od 1955. do 1957. godine radio je kao profesor crtanja u tuzlanskoj Gimnaziji. Umro je 1963. godine.

(Balans)